W ostatnich miesiącach pojęcie „Polski Ład” jest odmieniane przez wszystkie przypadki. Szereg zmian podatkowych, bardziej lub mniej korzystnych dla obywateli jest szeroko komentowany zarówno przez doradców podatkowych i prawników ale również przez osoby prowadzące działalność gospodarczą i pracowników. Kto zyska? Kto straci? Jaka forma prowadzenia działalności jest najbardziej opłacalna zgodnie z nowymi przepisami podatkowymi? Czy lepiej jest założyć działalność gospodarczą czy spółkę? Czy powinienem przekształcić jednoosobową s Te pytania codziennie padają niemalże codziennie. W poniższym artykule postaramy się wyjaśnić jak na prowadzenie działalności w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością wpłynęły zmiany przepisów prowadzone Polskim Ładem oraz odpowiemy na pytanie czy w dalszym ciągu jest to tak opłacalna forma prowadzenia działalności gospodarczej.
Podatek dochodowy
W przypadku prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej, osoba fizyczna zobowiązana jest do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych (popularnie – PIT). Przepisy nowego ładu zwiększyły tak zwaną „kwotę wolną od podatku” czyli sumę, po przekroczeniu której konieczne jest opłacanie go. Obecnie kwota wolna od podatku wynosi 30.000,00 złotych czyli osoba, która w ciągu roku uzyska dochód nieprzekraczający tej kwoty, zostanie zwolniona z zapłaty podatku dochodowego.
Po przekroczeniu powyższej kwoty konieczne jest odprowadzenie podatku dochodowego od osób fizycznych. Osoba prowadząca działalność gospodarczą może zdecydować się na stawkę liniową – wówczas niezależnie od dochodów płaci podatek dochodowy oprocentowany 19-procentową stawką. Jeśli zaś nie zdecyduje się na takie rozwiązanie wówczas, do osiągnięcia dochodów w wysokości 120.000,00 zł stawka podatkowa wynosi 17 procent, a po przekroczeniu tej kwoty 32 procent. Warto wskazać, że przed wejściem w życie przepisów Polskiego Ładu, kwota pierwszego progu dochodowego wynosiła 85 528,00 złotych.
Jednak nie wszystkie zmiany wprowadzone Polskim Ładem są tak pozytywne dla przedsiębiorców jak wynika z dwóch poprzednich akapitów. Największą bolączką, od samego początku dyskusji o Polskim Ładzie, są nowe uregulowania dotyczące składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Po pierwsze, do końca 2021 roku składka zdrowotna była w znacznej części odliczana od podatku (płatna w wysokości 9% podstawy, a odliczana w wysokości 7,75% podstawy), a po wprowadzonych zmianach przedsiębiorcy stracili tę możliwość. Oznacza to, że kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne nie będzie już wpływać na wysokość zaliczki i podatku dochodowego od osób fizycznych obliczanego od dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2022 r. Składka na ubezpieczenie zdrowotne będzie pomniejszała świadczenie wypłacane przez ZUS.
Po drugie, od wejścia w życie Polskiego Ładu czyli od 1 stycznia 2022 r. podstawa naliczania składki zdrowotnej jest zmienna i zależna od uzyskanego przez przedsiębiorcę dochodu. Jest to szczególnie negatywna zmiana dla przedsiębiorców, którzy uzyskują dochód w znaczącej wysokości.
Ponadto, po wejściu w życie przepisów Polskiego Ładu, wysokość składki zdrowotnej zależy od formy opodatkowania wybranej przez przedsiębiorcę.
Od 1 stycznia 2022 r. dla przedsiębiorców opodatkowanych wyłącznie podatkiem liniowym składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 4,9%. Przy czym miesięczna wysokość składki nie może być niższa niż kwota ustalona jako 9% minimalnego wynagrodzenia. Natomiast składka ustalana od podstawy rocznej nie może być niższa niż kwota odpowiadająca 9% iloczynu liczby miesięcy podlegania ubezpieczeniu i minimalnego wynagrodzenia.
W przypadku osób rozliczających się w standardowy sposób, stawka składki na ubezpieczenie zdrowotne w dalszym ciągu będzie wynosiła 9%.
Jak widać, choć przepisy Polskiego Ładu z jednej strony poprawiły sytuację przedsiębiorców to z drugiej nowe uregulowania stawki zdrowotnej należy ocenić jako negatywne.
Czy wobec tego spółka z ograniczoną odpowiedzialnością stanowi remedium na problemy, które mogą powstać w prowadzeniu działalności gospodarczej?
Opodatkowanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
Z kolei w spółce z o.o. regułą jest, że dochody spółki z o.o. opodatkowane są według stawki CIT w wysokości 19%. W niektórych przypadkach spółka z o.o. ma jednak możliwość skorzystania z obniżonej stawki w wysokości 9%. Opodatkowanie dochodów stawką 9% CIT uzależnione jest od przychodów osiąganych przez spółkę w bieżącym i poprzednim roku podatkowym. Z preferencji mogą skorzystać wyłącznie te spółki z o.o. które posiadają status małego podatnika, a więc których wartość przychodów ze sprzedaży brutto w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła równowartości 2 mln euro. Ponadto w bieżącym roku podatkowym przychody spółki nie mogą być wyższe niż 2 mln euro.
Warto jednak wskazać, że jest to opodatkowanie jedynie spółki, nie jej wspólników. Ponadto, niezależnie od opodatkowania podatkiem dochodowym spółek z o.o. również ich wspólnicy – w związku z wypłatą zysku – obowiązani są do zapłaty podatku dochodowego według stawki 19%.
Warto również wskazać, że od wejścia w życie Polskiego Ładu wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością traktowany jest w tym zakresie jako osoba prowadząca działalność gospodarczą – jest obowiązany do uiszczania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne z samego faktu bycia wspólnikiem w Spółce. Nie dochodzi do tego w sytuacji, w której w spółce istnieje więcej niż jeden wspólnik – wówczas brak jest obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne przez wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Polski ład uatrakcyjnił jednak możliwość stosowania tak zwanego „estońskiego CITu” w spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Na czym to polega?
Ta forma opodatkowania to ryczałt od dochodów. Do momentu podziału zysku (czyli przeznaczenia go do wypłaty w formie dywidendy) lub pokrycia straty sprzed okresu opodatkowania estońskim CIT spółka, co do zasady, nie odprowadza podatku dochodowego. Może to zdecydowanie poprawić sytuację płynnościową spółki i jej zdolności inwestycyjne, gdyż nie musi na bieżąco dzielić się zyskami z fiskusem. Dopiero w momencie, gdy nastąpi podział zysku lub pokrycie straty sprzed okresu opodatkowania estońskim CIT, spółka jest obowiązana zapłacić podatek. d 2022 r. obowiązują następujące stawki:
- 10% – dla spółek posiadających status „małego podatnika” i spółek rozpoczynających działalność,
- 20% – dla pozostałych spółek.
Taka forma opodatkowania wiąże się z odejściem od opodatkowania dochodu rozumianego jako różnica między przychodami i kosztami, na rzecz podatku od wypłaty zysku – płatność podatku zasadniczo następuje dopiero w momencie przekazania zysku wspólnikowi. Na tą chwilę efektywne opodatkowanie estońskim CIT wynosi 25% (lub 20% przy zwiększonych nakładach inwestycyjnych) w przypadku spółki z o.o. będącej małym podatnikiem lub 30% (25% przy zwiększonych nakładach inwestycyjnych) w przypadku pozostałych spółek z o.o.
W przypadku wypłaty zysku wspólnikom podatek będzie musiał być zapłacony także przez wspólnika, jednakże będzie podlegać pomniejszeniu o:
- 0% podatku zapłaconego przez spółkę – w przypadku spółek posiadających status „małego podatnika” i spółek rozpoczynających działalność,
- 70% podatku zapłaconego przez spółkę – w przypadku pozostałych spółek.
Skorzystanie z estońskiego CIT nadal wiązać się będzie z koniecznością spełnienia szeregu warunków:
- Mniej niż 50% przychodów spółki może pochodzić:
- z wierzytelności,
- z odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek,
- z części odsetkowej raty leasingowej,
- z poręczeń i gwarancji,
- z praw autorskich lub praw własności przemysłowej, w tym z tytułu zbycia tych praw,
- ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych,
- z transakcji z podmiotami powiązanymi – w przypadku gdy w związku z tymi transakcjami nie jest wytwarzana wartość dodana pod względem ekonomicznym lub wartość ta jest znikoma;
- Zatrudnianie przynajmniej 3 osób (z wyłączeniem wspólników i akcjonariuszy) na umowę o pracę, a w przypadku osób zatrudnionych w oparciu o inne umowy – także ponoszenie wydatków na wynagrodzenia w wysokości przynajmniej trzykrotności przeciętnego wynagrodzenia (warunek ten ulega złagodzeniu dla spółek posiadających status małego podatnika i rozpoczynających działalność);
- Udziałowcami spółki są wyłącznie osoby fizyczne nieposiadające praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciele (fundatorzy) lub beneficjenci fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym;
- Spółka nie posiada udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym.
- Spółka nie sporządza za okres opodatkowania ryczałtem sprawozdań finansowych zgodnie z MSR na podstawie ustawy o rachunkowości.
- Spółka nie jest przedsiębiorstwem finansowym w rozumieniu ustawy o CIT.
- Spółka w zakresie swojej działalności gospodarczej nie udziela konsumentom kredytów.
- Spółka nie jest podatnikiem osiągającym dochody z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej lub określonej w decyzji o wsparciu nowych inwestycji.
- Spółka nie została postawiona w stan upadłości lub likwidacji.
Jak widać, nie można jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie czy po wejściu w życie Polskiego Ładu bardziej opłacalną formą prowadzenia działalności gospodarczej jest jednoosobowa działalność gospodarcza czy spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Jest to kwestia indywidualna, zależna od takich czynników jak choćby skala prowadzonej działalności. Wydaje się, że przed podjęciem takiej decyzji konieczne jest skorzystanie z usług prawnika albo doradcy podatkowego, który udzieli odpowiedzi na wszystkie pytania i rozjaśni wątpliwości.