Wokół art. 299 Kodeksu spółek handlowych (KSH) narosło wiele mitów, jednak sprawa jest prostsza niż się wydaje. Poniższe opracowanie zostało przygotowane z myślą o wszystkich, których dręczy “mania prześladowcza” związana z art. 299 KSH.
Art. 299 KSH – narzędzie strachu?
Art. 299 KSH dla wielu przedsiębiorców jest niczym legendarna czarna Wołga porywająca dzieci lub święty Graal. Słyszał o nim każdy, ale niewielu go widziało. To narzędzie do zastraszania używane przez windykatorów, komorników i innych poborców, spędzające sen z powiek dłużnikom. Prawda jest taka, że aby użyć art. 299 KSH, należy mieć bardzo mocne podstawy. Przykład: prezes zarządu spółki XYZ podpisał umowę na dostawę 20 spinaczy o wartości 100 tys. złotych i nie zapłacił. Nawet jeśli spółka była wtedy bez grosza, to w momencie, gdy firma sprzedawała spinacze, regulowała inne należności, płaciła zaległe podatki, obsługiwała leasingi, wypłacała pensje itd. Trzeba wykazać: błędy, niekompetencję, zamiar nie regulowania należności czy działanie na niekorzyść spółki.
Art. 299 KSH – baza wiedzy
Poniższa lektura napisana jest w stylu dogodnym dla każdego. Jeśli po przeczytaniu nadal macie pytania, zapraszam do kontaktu, by rozwiać swoje wątpliwości.
Odpowiedzialność członków zarządu
Egzekucja wobec spółki może odbywać się na podstawie: rachunków bankowych/maklerskich, ruchomości, nieruchomości, praw majątkowych, patentowych, wierzytelności, udziałów/akcji w spółkach. Jeśli wierzyciel wykaże, że egzekucja ze spółki jest bezskuteczna, może próbować pociągnąć do odpowiedzialności członków zarządu. Zarząd jednak nadal może wykazać istnienie realnego majątku spółki, z którego wierzyciel może się zaspokoić. Jeśli okaże się, że spółka posiada majątek, wszystko wraca do punktu wyjścia.
- Przedawnienie: Art. 299 KSH ulega przedawnieniu po trzech latach, ale biurokracja i nieudolność robią swoje.
- Bezskuteczność egzekucji: Aby uderzyć w członków zarządu art. 299 KSH, trzeba wykazać, że egzekucja wobec spółki jest bezskuteczna. Wcześniejsze uzyskanie tytułu egzekucyjnego przeciwko spółce z o.o. jest niezbędne (wyroki SN z 21.9.2005 r., V CK 129/05 oraz z 21.10.2003 r., I CK 160/02).
- Postanowienie o umorzeniu: Aby stwierdzić, że egzekucja wobec spółki jest bezskuteczna, musi zostać przeprowadzona przez komornika sądowego i zakończona postanowieniem o umorzeniu postępowania na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 KPC.
Przykład działania windykatora
Firma windykacyjna często stosuje wszystkie możliwe metody egzekucji. Nic nie mówi o momencie, gdy egzekucja staje się bezskuteczna, ani kto to stwierdza.
Procedura komornicza
Aby sprawa trafiła do komornika, konieczny jest prawomocny wyrok/nakaz. To jednak nie dzieje się z dnia na dzień, a wierzyciel musi ponieść pewne koszty (sądowe oraz obsługi).
Orzecznictwo dotyczące art. 299 KSH
W doktrynie i orzecznictwie (wyrok SN z 25.09.2003 r., V CK 198/2002) istnieje zgodność co do odpowiedzialności członków zarządu. Odpowiedzialność ponoszą osoby pełniące funkcję członków zarządu w momencie powstania danego zobowiązania.
Koszty upadłości
Na rozpoczęcie procesu upadłościowego trzeba przeznaczyć spore sumy pieniędzy. Koszty obejmują wynagrodzenie dla syndyka, wycenę majątku firmy oraz obsługę kancelarii. Jeśli sąd oddali wniosek o upadłość, zaczynają się problemy. Mit w postaci art. 299 KSH staje się faktem, a każdy wierzyciel może pozywać zarząd z tego artykułu.
Odpowiedzialność członków zarządu
W przypadku niezgłoszenia wniosku o upadłość, każdy wierzyciel musi dochodzić swojego roszczenia na drodze cywilnoprawnej i czekać na wynik egzekucji komorniczej – co może trwać.
Zwolnienie z odpowiedzialności
Członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności, jeśli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe, albo że niezgłoszenie wniosku nie było jego winą, albo że wierzyciel nie poniósł szkody.
Etyka i moralność windykatorów
Ponad 90% kancelarii windykacyjnych działa w sposób nieetyczny, zastraszając zarówno wierzycieli, jak i dłużników. Tego samego dnia mogą przyjąć wierzyciela obiecując szybkie odzyskanie długów, a potem spotkać się z prezesem zadłużonej spółki, oferując obronę przed art. 299 KSH.
Zgłaszanie zastraszania
Próby zastraszania zgłaszaj do prokuratury, nie na policję. Przechowuj dowody w formie papierowej i elektronicznej.
Prawa dłużnika
Dłużnik ma prawo bronić się przed agresywnymi metodami egzekucji. Nawet jeśli nie zapłacił w terminie, ma prawo zawiadomić prokuraturę o stosowanych przez windykatora metodach.
Art. 586 KSH i 299 KSH – fakty i mity
Windykatorowi nie wolno domagać się od małżonka i bliskich krewnych dłużnika, aby uregulowali jego długi. Egzekucję zadłużenia może prowadzić wyłącznie komornik na podstawie tytułu wykonawczego. Koszty egzekucji mogą określić tylko sąd lub komornik, nigdy windykator.
Podsumowanie
Nie pozwól, aby Twoim życiem sterowały zabobony i legendy powielane przez firmy windykacyjne. Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się więcej.
Powyższa publikacja jest własnością FabrykaKreatywna.com Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie. Rozpowszechnianie tekstu bez zgody autora jest zabronione.