Upadłość

Postępowanie upadłościowe w spółce – co na to polskie prawo?

Ogłoszenie upadłości to dość “drastyczny”, jednak często jedyny sposób na zakończenie działalności przedsiębiorstwa. Bez względu na to, jakiego rodzaju spółki chcesz ogłosić upadłość lub czy będzie to upadłość przedsiębiorstwa działającego na zasadach innej formy prawnej, kilka kwestii o których powinieneś mieć wiedzę, pozostaje niezmienionych.

Kiedy ogłosić upadłość spółki?

W Polsce kwestię upadłości dłużników określa Ustawa Prawo upadłościowe (ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. ze zmianami). Zgodnie z tą ustawą upadłość ogłasza się wobec dłużnika, który stał się niewypłacalny. Dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wypełnienia swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Zakłada się, że dłużnik utracił zdolność do wypełnienia swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza okres trzech miesięcy. Ponadto dłużnik będący osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, jest niewypłacalny również wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przewyższają wartość jego aktywów, a ten stan faktyczny utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące.

Jak długo trwa rozpatrywanie wniosku o ogłoszenie upadłości?

Dłużnik, powinien nie później niż w ciągu 30 dni od dnia powstania podstaw do ogłoszenia upadłości, złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości w sądzie. Nie ma ustalonej daty rozpatrzenia wniosku przez sąd. Czas trwania tego procesu zależy od postępowania sądowego. Na przykład, jeśli wniosek nie zawiera żadnych błędów formalnych, rozpatrzenie wniosku o ogłoszenie upadłości może zostać skrócone.

Co możesz zrobić, jeśli nie zgadzasz się z wyrokiem sądu, dotyczącym upadłości?

W postępowaniu sąd wydaje orzeczenie o ogłoszeniu upadłości. Orzeczenie to wchodzi w życie natychmiast po jego wydaniu, a nie od momentu legalizacji. Jednak zgodnie z ustawą orzeczenie o ogłoszeniu upadłości może być przedmiotem skargi na sąd drugiej instancji. Termin składania apelacji jest tygodniowy i liczy się od daty doręczenia decyzji wydanej na sesji zamkniętej. W przypadku, gdy orzeczenie zostało wydane na rozprawie – od daty doręczenia wyroku w formie pisemnej wraz z uzasadnieniem, na wniosek złożony w terminie 7 dni od ogłoszenia decyzji na rozprawie. Sąd drugiej instancji jest uprawniony do zmiany decyzji w sprawie upadłości i/lub odrzucenia wniosku. Może również umorzyć postępowania w tej sprawie.

Co się stanie, jeśli ogłosisz upadłość spółki?

Spółka, której postępowanie upadłościowe dotyczy, ujawnia i przekazuje powiernikowi wszystkie swoje aktywa i dostarcza dokumenty dotyczące jego działalności, aktywów i rozliczeń. Obejmuje to między innymi księgi rachunkowe, inne rejestry prowadzone dla celów podatkowych i korespondencję. Następnie jest ona zobowiązana do potwierdzenia wypełnienia tego obowiązku w formie pisemnego oświadczenia złożonego sędziemu. W dniu wydania orzeczenia o upadłości, aktywa spółki stają się masą upadłościową. Korzysta się z niej w celu uregulowania wierzytelności wobec wierzycieli. “Upadły” traci przy tym prawo do administrowania oraz swobodę korzystania i kontroli nad majątkiem objętym upadłością. Powiernik sprzedaje następnie wszystkie aktywa i rozdziela dochody zgodnie z zapisami prawnymi.

Jakie obowiązki i uprawnienia ma powiernik?

Gdy sąd wydaje orzeczenie o ogłoszeniu upadłości, wyznacza w nim powiernika i asesora, a następnie powiadamia ich o ogłoszeniu upadłości. Rolą powiernika jest sprzedaż wszystkich aktywów upadłego po najwyższej możliwej cenie i sprawiedliwe przekazanie otrzymanej kwoty wierzycielom w sposób określony przez prawo. Aby zabezpieczyć aktywa, powiernik może zawrzeć umowę z przedsiębiorstwem, które zajmuje się profesjonalną ochroną. Sporządza spis i szacuje masę upadłościową. Przygotowuje też plan likwidacji, w którym proponuje sposoby sprzedaży aktywów, szacunkowe koszty i plan sprzedaży. On także sporządza listę roszczeń. Dzieli sumy uzyskane ze sprzedaży. W sprawach dotyczących masy upadłościowej zawsze wykonuje czynności w imieniu firmy w upadłości. Powiernik podejmuje niezbędne kroki w celu zaznaczenia decyzji o upadłości w księdze wieczystej oraz w innych rejestrach, do których wpisana jest nieruchomość. Odpowiada także za ogłoszenie orzeczenia o upadłości i jednoczesne powiadomienie wierzycieli. Dodatkowo informuje o wartości zobowiązania, które spółka w upadłości musi ponieść.

Powiernik zobowiązuje się do przedłożenia sędziemu sprawozdania z pracy i zestawienia rachunków wraz z uzasadnieniem. Robi to w ustalonych przez sędziego terminach, co najmniej co trzy miesiące. Powiernik powinien działać z należytą starannością, w sposób umożliwiający optymalne wykorzystanie majątku dłużnika w celu zaspokojenia wierzycieli w możliwie największym stopniu.

Jakiego rodzaju obowiązki masz jako bankrut?

Spółka, tak samo jak przedsiębiorstwa działające na zasadach innych form prawnych, ma kilka ustawowych obowiązków. Tyczy się to nie tyle całości spółki, co oczywiście osób nią zarządzających i mających moc władczą w świetle prawa. Spółka w upadłości ma obowiązek ujawnić i przekazać powiernikowi wszystkie swoje aktywa i dostarczyć dokumenty dotyczące jego działalności, aktywów i rozliczeń, w tym między innymi księgi rachunkowe, inne rejestry prowadzone dla celów podatkowych i korespondencję. Spółka w upadłości potwierdza wypełnienie tego obowiązku w formie pisemnego oświadczenia złożonego sędziemu-asesorowi. Ma również obowiązek dostarczenia wszystkich wymaganych wyjaśnień, dotyczące jej majątku.

Jak mogę monitorować postępy procesu upadłościowego?

Nakaz upadłości ogłaszany jest w dzienniku urzędowym Monitor Sądowy i Gospodarczy – każdy może znaleźć na stronie: https://ems.ms.gov.pl. Ponadto zawsze ogłasza się orzeczenie w sprawie powołania powiernika. Informacje o tej osobie są więc podawane do publicznej wiadomości. Zarówno dłużnik, jak i wierzyciele mają możliwość bezpośredniego kontaktu z powiernikiem.

Jak długo trwa bankructwo w spółce?

Zgodnie z ustawą sąd wydaje orzeczenie w sprawie ogłoszenia upadłości w ciągu dwóch miesięcy od dnia złożenia wniosku. Ale ten termin jest tylko pouczający, a nie wiążący, co oznacza, że ta procedura zwykle trwa dłużej. Upadłość nie ma ustalonego okresu trwania i zwykle kończy się po sprzedaży wszystkich aktywów lub z powodu niewystarczających środków finansowych na spłatę wszystkich wierzycieli.

Czy spółka może dokonać ustaleń z wierzycielami?

W postępowaniu upadłościowym możliwe jest zawarcie układu. Wnioski układowe mogą być złożone przez spółkę, wierzyciela i powiernika. Po uzgodnieniu warunków porozumienia sędzia-komisarz zwołuje posiedzenie wierzycieli w celu głosowania nad propozycją zawarcia umowy. Posiedzenie wierzycieli zwołuje się po zatwierdzeniu listy wierzytelności. Po prawidłowym zatwierdzeniu umowy, sąd wydaje postanowienie o zakończeniu postępowania.

W jaki sposób pracownik może pobierać zaległe wynagrodzenie od swojego upadłego pracodawcy – spółka w upadłości?

Po ogłoszeniu upadłości pracodawcy pracownik ma ograniczone możliwości otrzymania niezapłaconych świadczeń. Kwestie związane z ochroną roszczeń pracowniczych w przypadku niewypłacalności pracodawcy reguluje ustawa z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w przypadku niewypłacalności pracodawcy. Wprowadza ona specjalny mechanizm zaspokajania roszczeń pracowniczych w przypadku niewypłacalności pracodawcy ze środków specjalnie utworzonego funduszu – Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Również powiernik wykonuje obowiązki określone w ww. ustawie. Zasoby przekazane z FGŚP nie zostaną włączone do masy upadłościowej. Nie będą więc służyć zaspokojeniu wierzycieli innych niż uprawnieni do ich otrzymania (art. 177 Ustawy).

Jakiej ważnej porady można udzielić osobom odpowiadającym za działania spółki, aby uniknąć problemowych sytuacji przy postępowaniu upadłościowym?

Koniecznym jest zachowanie porządku w dokumentacji i całej administracji. Dyrektorzy, właściciele, członkowie zarządu spółki muszą być na bieżąco ze wszystkimi sprawami finansowymi. Ważne jest również złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie określonym w ustawie. Dłużnik w terminie 30 dni od dnia powstania podstaw do ogłoszenia upadłości, ma złożyć w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości. Gdy nie wywiąże się z tego obowiązku, przedstawiciele firmy mogą ponosić odpowiedzialność za wszelkie zobowiązania wobec wierzycieli. Przykładowo, gdy egzekucja przeciwko spółce z o.o. okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu ponoszą solidarną odpowiedzialność za jej zobowiązania.