Likwidacja spółki – wierzyciele i ich prawa

W myśl Ustawy – Prawo upadłościowe, Wierzyciel ma prawo do odzyskania środków finansowych od spółki będącej dłużnikiem, m.in. w sytuacji, kiedy posiada dowód, mogący stanowić podstawę do zwrotu roszczenia. Wierzyciel jest zobowiązany przedstawić swoje roszczenie sędziemu w czasie wskazanym w trakcie postępowania upadłościowego.

Dowód roszczenia to pisemne oświadczenie poparte dokumentami potwierdzającymi żądanie. Zasadniczo jest to zbiór danych wierzyciela (imiona, nazwiska i adresy), wartość i kategoria roszczenia, dowody, zastawy i informacje, czy inne postępowanie w stosunku do roszczenia są prowadzone.

Dowód roszczenia wobec spółki w upadłości

Niezbędnym do wyegzekwowania roszczenia, jest przedłożenie kopii dowodu roszczenia i dokumentacji uzupełniającej.

Należy pamiętać, że dowód roszczenia sędzia ocenia pod kątem formalnym. Musi spełnić on wymogi określone w Ustawie. Gdy dowód roszczenia jest poprawny pod kątem formalnym, sędzia przekazuje go dalej. Powiernik, nadzorca masy upadłościowej lub syndyk masy upadłościowej sprawdzają czy jest on potwierdzony dokumentacją finansową spółki w upadłości. Następnie wzywa się ją do złożenia oświadczenia, czy przyjmuje roszczenie.

Lista roszczeń wobec spółki w upadłości

W momencie, kiedy upływa termin składania roszczeń, możliwość dodania ich do listy – wygasa. Lista roszczeń spółki w upadłości może modyfikować w razie szczególnej konieczności.

Ustawa reguluje obowiązkową treść listy roszczeń, która obejmuje:

  • Potwierdzoną wartość roszczeń,
  • Kategorię roszczenia, informację o tym, czy roszczenie jest zabezpieczone,
  • niezależnie od tego, czy wierzyciel ma prawo do odszkodowania, informacje o innych postępowaniach sądowych i administracyjnych dotyczących roszczenia.

Listę roszczeń przekazuje się sędziemu-komisarzowi. Wierzyciele spółki, spółka w upadłości i inne strony postępowania, mające w tym swój interes, są uprawnieni do sprzeciwu. Zastrzeżenia są uznawane przez sędziego-komisarza na rozprawie. Po takim przebiegu zdarzeń, spory rozwiązuje się, a gdy nie ma zastrzeżeń, sędzia-komisarz potwierdza listę roszczeń.

W polskim prawie upadłościowym istnieją dwie formy reprezentujące wierzycieli. Pierwsza to spotkanie wierzycieli. Zwołuje je sędzia-komisarz w momencie:

– gdy prawo wymaga uchwały wierzycieli;

– na wniosek co najmniej dwóch trzecich wierzycieli reprezentujących co najmniej jedną trzecią bezspornych roszczeń;

– gdy sędzia-komisarz uzna to za konieczne.

Spotkanie wierzycieli spółki w upadłości

Sędzia ogłasza datę i miejsce takiego spotkania. Ważnym jest, aby wspomnieć, że on również uczestniczy w spotkaniu, jednak nie zabiera głosu w trakcie głosowania. Uchwałę dotyczącą roszczeń podejmuje się większością głosów obecnych wierzycieli, którzy reprezentują co najmniej jedną piątą roszczeń należących do wierzycieli z prawem do uczestniczenia w spotkaniu.

Sędzia-komisarz ma prawo do zniesienia uchwały podjętej przez wierzycieli, w momencie, gdy:

– jest niezgodna z prawem;

– jest sprzecza z dobrymi praktykami;

– ostro narusza interes wierzyciela.

Rada Wierzycieli spółki

Na pierwszym spotkaniu wierzyciele mają prawo do ustanowienia Rady Wierzycieli. Ponadto Rada Wierzycieli może utworzyć sędzia-komisarz, gdy uzna on to za potrzebne.

Rada składa się z 3 do 5 członków i 1 lub 2 zastępców wyznaczonych przez sędziego-komisarza wśród wierzycieli, których roszczenia są bezsporne lub posiadają niepodważalne dowody.

Z reguły pierwsze spotkanie wierzycieli, zwołuje przez sąd w celu podjęcia uchwały dotyczącej formy postępowania, wyboru rady wierzycieli i zawarcia umowy z dłużnikiem.

Rada Wierzycieli nie może zostać zwołana w momencie, kiedy koszty jej zwołania będą nadmierne lub gdy roszczenia sporne przekroczą 15% wszystkich roszczeń.

Wierzyciele mogą w dowolnym momencie zażądać od sędziego ustanowienia rady i zmiany jej składu. Jeśli sędzia nie przyjmie wniosku, wierzyciele na posiedzeniu mają prawo do zmiany składu rady w drodze głosowania.

Ustawa podkreśla, że rada wierzycieli, zrzesza wierzycieli oraz pomaga powiernikowi, nadzorca lub administrator, nadzoruje czy wykonują oni swoje obowiązki właściwie oraz monitorują stan finansowy spółki – wydaje również opinie, w razie potrzeby.

Zarówno rada i jej członkowie mogą występować indywidualnie. Ponadto mają oni prawo poprosić sędziego o odwołanie tych urzędników. Rada może również zażądać od nich wyjaśnienia i przeglądu dokumentów, dotyczących działań takich, jak:

– sprzedaż praw i roszczeń;

– zaciąganie pożyczek i kredytów;

– wykonanie wzajemnej umowy, odstąpienie od umowy;

– potwierdzenie, zrzeczenie się i zawarcie umowy,

-ugoda dotycząca kwestionowanych roszczeń, jak również wniesienie sporu do sądu arbitrażowego w celu rozstrzygnięcia.

Organizacja Rady Wierzycieli

W przypadku rozważenia reorganizacji, Rada wyraża zgodę na zobowiązania zaciągnięte przez spółkę w upadłości lub syndyka masy upadłościowej. Rada Wierzycieli podejmuje decyzje w formie uchwały większością głosów. Kiedy Radę monitoruje powiernik, syndyk masy upadłościowej lub nadzorca i nadzoruje stan majątku spółki, może działać poprzez indywidualnych członków, którzy są upoważnieni do wykonywania czynności w imieniu Rady.

Zgodnie z art. 208 ustawy, na posiedzenie Rady powołuje się powiernika (lub zarządcę masy upadłościowej), który również przewodniczy mu bez prawa do głosu. Kiedy spotkanie zwołuje się w celu monitorowania działań, najstarszy członek działa jako prezydent, chyba że Rada postanowi inaczej. Ponadto posiedzenie Rady może zwołać sędzia-komisarz. Ma on prawo zrzec się uchwały, która jest niezgodna z prawem lub dobrymi obyczajami. Decyzję sędziego-komisarza można jednak odwołać.

Należy dodać, że sędzia-komisarz wykonuje obowiązki zarezerwowane dla rady i działa zamiast takiego podmiotu.

Na pierwszym spotkaniu wierzycieli umowę zawiera się, gdy co najmniej połowa wierzycieli posiadających ¾ wszystkich roszczeń potwierdzonych tytułami egzekucyjnymi lub bezspornymi lub możliwymi do udowodnienia bierze udział w głosowaniu.

Powyższemu posiedzeniu przewodniczy sędzia będący członkiem sądu decydującego w danej sprawie. Obejmuje dłużnika, tymczasowego nadzorcę lub egzaminatora w postępowaniu upadłościowym oraz wierzycieli, których roszczenia potwierdziły się w tytułach egzekucyjnych. Dodatkowo sąd może umożliwić uczestnictwo innym wierzycielom, jeśli ich roszczenia są bezsporne lub możliwe do udowodnienia