Czym właściwie jest przestępstwo gospodarcze?

Coraz częściej słyszymy w mediach i czytamy w prasie o przestępstwach gospodarczych. Liczba tego rodzaju przestępstw rośnie z każdym rokiem. Jak jest tego przyczyna? Otóż sfera gospodarcza jest w szczególny sposób narażona na czynniki prowadzące do popełniania przestępstw.

Historia definicji przestępstwa gospodarczego

Próby zdefiniowania tego terminu pojawiły się już w latach trzydziestych. Przez długi czas funkcjonowały dwie różne definicje, a mianowicie przedmiotowa oraz podmiotowa. Koncepcja przedmiotowa, inaczej nazywana kontynentalną próbowała zdefiniować charakter dokonanych przestępstw. Natomiast koncepcja amerykańska, inaczej podmiotowa skupia się na cechami, jakie posiadają sprawcy dokonanych przestępstw. Jedną rzeczą, która skupiała obie funkcjonujące teorie, są cechy przedsiębiorczości. Wbrew pozorom nie istnieje jedna i uniwersalna definicja, ponieważ całe zagadnienie ciągle ewoluuje. W skrócie przestępczość gospodarcza to każde bezprawne i karalne działanie, które dotyczy działalności gospodarczej.

Czynniki sprzyjające się szerzeniu przestępstw gospodarczych

Z pewnością nikogo nie zdziwi, że określenie tych czynników jest naprawdę trudne, ponieważ ta strefa przestępstw ciągle się rozwija. Naukowcy próbują określić jak najwięcej czynników w celu stworzenia sposobów przeciwdziałania tego typu sytuacjom. Te czynniki dzielą się między innymi na: dobra będące przedmiotem działalności gospodarczej, nowoczesne technologie gospodarowania, formy kontaktów gospodarczych oraz ekonomiczne czynniki systemowe. To właśnie ta grupa uważana jest za niemożliwą do usunięcia.

Sprawcy przestępstw gospodarczych

Badania dotyczące sprawców przestępstw prowadzone są od wielu lat, aż do dnia dzisiejszego. Istnieją dwa podziały osób odpowiedzialnych za niezgodne z prawem sytuacje. Jedna dzieli je na sprawców zawodowych, sytuacyjnych oraz okazjonalnych. Sprawcami zawodowymi nazywa się osoby, których głównym środkiem utrzymania są przestępstwa z różnych dziedzin gospodarki. Do sprawców sytuacyjnych można zaliczyć osoby, które dopuszczają się popełnienia przestępstw w sytuacjach dotyczących utrzymania naszego przedsiębiorstwa. Sprawcą okazjonalnym nazwiemy osobę, która decyduje się na popełnienie przestępstwa gospodarczego jedynie w sytuacji, gdy uważa je za łatwą możliwość zdobycia wysokich zysków.

Istnieje również drugi poddział, według którego sprawców dzielimy na tych pochodzących z górnej, średniej oraz dolnej warstwy. Sprawdzą pochodzącym z górnej warstwy, nazwiemy osobę, która zajmuje wysokie stanowisko oraz ma bezpośredni dostęp do władzy, a mimo to dąży do jej powiększania w sposób niezgodny z prawem. Osobą z warstwy średniej nazwiemy kogoś, kto zajmuje stanowisko kierownicze i ma dostęp do wpływów w tej sferze. Sprawcą z dolnej warstwy jest osoba, która nie posiada żadnych pływów, a jej motywem jest chęć ochrony przed biedą.

Jak widać, obszar przestępstw gospodarczych jest bardzo szeroki i ciągle ewoluuje. To wszystko utrudnia wysunięcie jednoznacznej definicji wielu zagadnień.